Waar komen dromen vandaan?
Vanmorgen werd ik weer wakker met flarden van een bizarre droom nog op mijn netvlies. Iets met een rat die ik moest verjagen (en die opeens veranderde in een klein jongetje) en agenten uit de toekomst die ons in de gaten hielden. Na zo’n nacht vraag je je toch weer eens af: waar komen dromen vandaan?
Het mysterie van dromen
Het fenomeen dromen houdt ons al eeuwenlang bezig. In de oudheid werd aan de betekenis van dromen veel waarde toegedicht. En in de Bijbel wordt verteld dat God via profetische dromen tegen de mensen sprak. Freud was echter de eerste die er wetenschappelijk onderzoek naar deed. Zijn theorie luidt dat dromen uitingen zijn van onderdrukte verlangens. In de veiligheid van de nacht komen onze meest bizarre gedachten en vreemde hersenspinsels naar boven. Daarom zouden wij dromen ook zo vaak vergeten: ze kunnen het daglicht simpelweg niet verdragen.
Wanneer dromen we?
Hoewel we 99% van onze dromen niet onthouden (omdat we ze volgens Freud het liefst meteen vergeten), weten we inmiddels wel dat wij op vaste momenten beginnen met dromen. Dat is na ongeveer anderhalf uur slapen, als je in de vierde en diepste slaapfase belandt. Deze fase kennen we allemaal als de REM-slaap, zo genoemd vanwege de bewegingen die je ogen dan maken (Rapid Eye Movement). Deze droomslaapfase duurt rond de twintig minuten. Tijdens een nacht doorloop je ongeveer vijf keer alle fasen. Alleen wordt tijdens je laatste slaap deze fase soms overgeslagen.
Dromen door een grote schoonmaak
Ons lichaam doet nooit iets voor niets. Daarom zouden ook dromen een functie moeten hebben. Volgens sommige theorieën is het een manier om alle indrukken van die dag te verwerken. Dromen zijn dus eigenlijk een samenraapsel van alle opwaaiende stofdeeltjes die vrijkomen tijdens de grote schoonmaak van die nacht. Klinkt aannemelijk. In mijn geval kan ik de bizarre elementen wel verklaren. De rat die ik moest verjagen komt uit een scene uit de sitcom ‘Modern Family’, waarin Mitch in doodsangst een duif uit zijn huis probeert te verjagen. En de agenten uit de toekomst? Mijn zoontje en zijn vriendje waren in een spel verwikkeld waarbij ook ‘portals’ een rol speelden. Het kan best dat mijn geest die elementen heeft geabsorbeerd, tijdens mijn slaap gekwalificeerde als ‘nutteloos’ en ze tijdens de nachtelijke schoonmaak eruit heeft gebonjourd via een bizarre droom.
Dromen als leerproces
Hoe aannemelijk bovenstaande theorie ook klinkt, het is nooit wetenschappelijk bewezen. Een nieuwe theorie is dat de REM-slaap de ‘foutjes’ herstelt van het leerproces dat we elke dag ondergaan. De nieuwe verbindingen in de neocortex van de hersenen worden gecontroleerd en waar nodig hersteld. Dat zou verklaren waarom kinderen meer dromen dan volwassenen: zij leren elke dag zoveel nieuwe dingen, dat zij de REM-slaap simpelweg meer nodig hebben. Echter, ook deze theorie is (nog) niet bewezen.
Droom feitjes
Een sluitende wetenschappelijke verklaring voor onze dromen is er dus nog niet. Misschien is dat mysterieuze wel net zo leuk aan dromen. In elk geval hebben we wel een aantal leuke feitjes over dromen voor je verzameld:
- Vrouwen hebben in 4% van hun dromen seks.
- Mannen hebben in 12% van hun dromen seks.
- 12% van de mensen droomt alleen in zwart-wit.
- Als je snurkt dan droom je veel minder. Bij heftig snurken droom je helemaal niet!
- Blind geboren mensen dromen niet in beelden, maar met behulp van hun andere zintuigen zoals geluid, geur, aanraking en emotie.
- Tijdens je droom is je lichaam volledig verlamd, anders zou je de droom nog gaan uitvoeren.
- Dieren dromen ook.
- Omgevingsgeluiden zijn van invloed op je droom.
- De betekenis van dromen is symbolisch. De bekende droom dat je naakt in het openbaar bent, betekent bijvoorbeeld dat je nog niet klaar bent voor iets of iets voor anderen probeert te verbergen. Echter, als je geen probleem hebt met je naaktheid, dan zit je juist lekker in je vel.
- De absurditeit van een droomverhaal neemt meestal toe naarmate je meer aan je hoofd hebt. Dat zou mijn vreemde droom in elk geval nog beter verklaren!
